چه چیزی باید مورد پذیرش قرار بگیرد؟
گاهی پذیرفتن تجربه ها ضروری است. اگر تصادفاً دست تان را روی بخاری داغ قرار دهید، به سرعت آن را عقب می کشید. اگر این کار را با سرعت انجام دهید ممکن است از آسیب بافت ها و دردی که در یک ثانیه ایجاد می شود، جلوگیری کنید. اما برای چنین واکنشی باید ابتدا درک کنید که در حال آسیب دیدن هستید.
یکی از غم انگیز ترین اثرات جانبی اجتنابِ مزمن از احساس کردن این است که به تدریج توانایی خود را از دست می دهیم آلکسی تایمی مثالی روشن از تمایل نداشتن بیان احساسات است. اگر شما به صورت مزمن از آن چه احساس می کنید، اجتناب کنید، در نهایت اصلاً درک نمی کنید که در حال احساس کردن چه چیزی هستید. این مسئله به دو دلیل غم انگیز است:
- در این صورت بسیار راحت تر اشتباه می کنید. مثلاً ممکن است نشانه هایی را که از معشوق تان دریافت می کنید، نادیده بگیرید. نشانه هایی از این قبیل که علاقه های او بسیار شبیه رفتار و علاقه های کسانی است که در گذشته شما را درک نمی کردند و با نادیده گرفتن این نشانه ها، رابطه بد دیگری را آغاز کنید. با تشخیص ندادن احساسات استرس آوری که حال هشدار به شما هستند، شغلی را انتخاب کنید که بسیار ناسالم و بیش از حد استرس زا باشد. اجتناب کنندگان از تجربه، مانند کسانی که درد را احساس نمی کنند، می توانند دست روان شناختی شان را روی اجاقی قرار دهند و اجازه دهند تا بسوزد.
- مشخص شده است افرادی که از تجربه کردن اجتناب می کنند در ولقع گرایش دارند که به وقایع، چه مثبت چه منفی، با شدت بیش تری پاسخ دهند. اجتناب کنندگان از تجربه باید فاصله خود را با درد حفظ کنند، در غیر این صورت نسبت به دیگران آن را با شدت بیش تری احساس می کنند. همچنین از لذت نیز پرهیز کنند، زیرا در این صورت ممکن است نسبت یه دیگران، آن را با شدت بیشتری احساس کنند.
منظور کلی این است که پذیرش به معنای تغییر هیجانات شما نیست، و متمایز کردن نیز به معنای تغییر افکار شما نخواهد بود. عجیب این جاست که اگر اساساً تغییر امکان پذیر باشد، بیش تر زمانی رخ می دهد که پذیرفته ایم .مثلاً زمانی که از وارد شدن به یک رابطه ناسالم اجتناب می کنید، هم از درد و هم از آسیب اجتناب کرده اید. درست مثل دور کردن دست تان از اجاق گاز برای اجتناب از درد و آسیب. اما ابتدا باید درد را احساس کنید و گرنه دست تان را دور نمی کنید.
انواع دیگری از دردها وجود دارد که شباهتی به درد بخاری داغ ندارند. این دردها که هم الزاماً با اقدامات سالم همراه اند و هم طبیعتاً به گذشته مربوط می شوند. اگر به شدت ورزش کنید، ماهیچه های تان متورم می شود. اگر خیلی سخت درس بخوانید خسته می شوید. اگر ناکامی های گذشته را به یاد آورید، غمگین می شوید. اگر رابطه های خود را فاش کنید، احساس آسیب پذیری می کنید. اگر به جهان پیرامون خود توجه کنید درمی یابید که همه افراد در حال آسیب دیدن هستند. به نظر می رسد اکثر دردهای روان شناختی از این نوع باشند.
اضطراب و افسردگی هم از همین دسته هستند. اضطراب معمولاً بر اساس یک خطر واقعی رخ نمی دهد. افسردگی هم بر اساس موقعیت عینی کنونی بروز نمی کند. این ها احساساتی هستند که ماهیتاً به گذشته بر می گردند.
تمرین: آن چه باید مورد پذیرش قرار گیرد
سعی کنید با صداقت و تمرکز به سوالات زیر پاسخ دهید:
- خاطرات و تصاوری ذهنی ای که خیلی وقت ها از آن ها اجتناب می کنم عبارتند از …………………………………………………….
- اجتناب از این خاطرات و تصاویر ذهنی این هزینه ها را برای من داشته است …………………………………………………………..
- علائم بدنی که خیلی وقت ها ازش اجتناب می کنم عبارتند از …………………………………………………………………………………..
- اجتناب از این علائم بدنی این هزینه ها را برای من داشته است …………………………………………………………………………………
- احساساتی که خیلی وقت ها از آن ها اجتناب می کنم عبارتند از ………………………………………………………………………………
- اجتناب از این هیجانات، این هزینه را برای من داشته است ……………………………………………………………………………………….
- افکاری که خیلی اوقات از آن ها اجتناب می کنم عبارتند از ……………………………………………………………………………………….
- اجتناب از این افکار این هزینه را برای من داشته است ………………………………………………………………………………………………..
نویسنده : الهه طحان – مژده خواجه پور